maandag 24 januari 2011

Gratis toegang tot artikelen bepaal je ook zelf

Deze blogpost gaat over Open Access (OA). En is bedoeld als oproep om OA te promoten.
En dan m.n. om te stimuleren dat docenten en studenten zelf hun bijdrage aan OA leveren en niet alleen maar consumeren.

De student die naar literatuur zoekt voor zijn Avans werkstukken is met alle gevolgde zoekinstructies in staat om een geschikt artikel te zoeken. Maar dan komt het moment: is het artikel gratis full-text toegankelijk of moet er voor betaald worden. Blijdschap en frustratie liggen hier dichtbij elkaar.

Na het afstuderen blijft de behoefte aan informatie en met de aangeleerde zoekvaardigheid vindt de student nog steeds zijn weg naar de juiste bronnen. Dan merkt de oud-student ineens dat de toegang tot full-text artikelen minder geworden is. Er moet voor meer artikelen betaald worden die eerder nog "gewoon" gratis waren. Natuurlijk maakt de oud-student gebruik van zijn sociale netwerk om artikelen gratis te verkrijgen viavia maar op een gegeven moment is toch echt iedereen uitgestudeerd. Helemaal wanneer er boete op langstuderen wordt geheven.

Wat de oud-student zich mischien niet realiseert is dat een groot deel van de artikelen vroeger full-text te lezen was doordat Avans Hogeschool betaalde voor deze toegang. Deze service valt weg zodra Avans uit beeld is.

Wat overblijft is de gratis toegang tot artikelen die in OA zijn gepubliceerd. Maar dit is nog beperkt. Rijst de vraag: Waarom publiceert niet elke onderzoeker zijn artikel in OA? We leven toch in het tijdperk van Internet, openheid, gratis toegang, vrijheid, blijheid?

Als je wilt dat er gratis fulltext informatie beschikbaar is, dan zul je er zelf voor moeten zorgen dat die ook beschikbaar wordt gesteld. Dus, publiceer je zelf, zorg dan dat het in OA gebeurd. De keuze is aan jou. Voor zowel docent als student.

Bij Avans zijn er verschillende docenten die schrijven voor hun promotieonderzoek. De tussentijds gepubliceerde artikelen komen in OA tijdschriften te staan als de docent daarvoor kiest. En komt zijn dissertatie in de OA repository van de universiteit te staan? I sure hope so.
En de studieboeken waaraan een hogeschooldocent meewerkt? Waarom niet als openbaar e-book? De docent/auteur kan met dit contract de zaken op een goede manier regelen: http://copyrighttoolbox.surf.nl/copyrighttoolbox/download/licentie_tot_publiceren.pdf.

Ook de student publiceert. Tijdens zijn studietijd schrijft hij diverse werkstukken en als klapstuk een eindwerkstuk. Zorg ervoor dat deze ook full text terug te vinden zijn. Lever ze aan bij de HBO kennisbank, dé OA repository voor HBO.

Heb je vanaf het begin geleerd om te publiceren in OA dan levert dit winst op voor andere studenten maar ook voor jezelf voor later. Maar het is een stap die jezelf moet zetten.

Zou jij je publicatie in OA publiceren, zodat anderen het kunnen lezen en gebruiken? Of wil je alleen gebruik maken van wat andere mensen vrij toegankelijk hebben aangeboden.
Ik ben benieuwd wat je tegenhoudt. Reageer maar.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten